SEJARAH / ASAL USUL RH PANJANG.
Sejarah kampung ini telah diceritakan oleh mendiang TR.Tahir Anak Kalau sebelum beliau meninggal dunia pada tahun 2005 dan cerita tentang sejarah Rumah Jangu (Ladong Tahir Tebas) ini adalah bermula dari tahun 1930.Menurut cerita yang beliau telah kongsikan kepada kami dahulu iaitu asal-usul rumah panjang ini bermula pada tahun 1930.
Pada tahun 1930 dahulu,mereka
telah diketuai oleh seorang mendiang datuk mereka yang bernama BEROK untuk
mencari kawasan perkampungan yang baru(menua)di bintulu sebagai tujuan untuk mencari
tempat kediaman rasmi.Asal-usul mereka ini juga adalah dari Sungai Batang
Rajang dan setelah sampai di bintulu,mereka menjelajah masuk ke sungai Silas
dan telah diarahkan oleh ketua mereka iaitu Datuk Berok mendirikan rumah
yang sementara sahaja.Mereka juga telah
diberitahu oleh penduduk asal disana bahawa tempat mereka itu adalah kawasan
tanah ‘VAIE’@Melayu Bintulu dan jelaslah memang
benar itu adalah kawasan ‘VAIE’ kerana mereka telah melihat pelbagai
tanda kawasan ‘TEMUDA VAIE’ disetiap hilir sungai SILAS tersebut.
Sebelum
pemerintahan jepun pada tahun 1941,mendiang Datuk Berok telah berhasrat untuk bertemu
dan ingin berbincang dengan salah seorang ketua perkampungan Vaie di Bintulu
iaitu Abang Galau kerana ingin terus kekal tinggal di kawasan Silas.Setelah
selesainya perbincangan tersebut,Abang Galau telah bersetuju dengan hasrat Datuk
Berok dan telah membahagikan kawasan Silas kepada Datuk Berok dengan
rasminya.Dalam persetujuan itu juga,abang galau telah membuat satu undang-undang
iaitu dilarang mengambil kawasan VAIE tanpa kebenaran dan hanya dapat
mendirikan rumah atau melakukan apa-apa aktiviti dikawasan yang telah
dibahagikan seperti apa yang dipersetujui didalam perjanjian di antara kedua
pihak.
Dengan adanya
perjanjian itu,Datuk Berok telah membawa semua penduduk beliau yang ada di Sungai
Batang Rajang pada ketika itu berpindah ke kawasan baru mereka di Sungai Silas
dan beliau telah memutuskan untuk mendirikan sebuah rumah panjang di Ulu Sungai
Sinjak(Pati Sungai Silas) Selepas mereka mendirikan rumah panjang itu, rakyat
juga telah memilih beliau denagn sebulat suara iaitu (Datuk Berok)menjadi Tuai
Rumah kepada 34pintu pada ketika itu.
Pada tahun 1941 sehingga
1945 pula,Sarawak telah dijajah oleh Negara Jepun.Ketika dibawah pemerintahan
Jepun pada masa itu,pihak British pula memasuki ke kawasan Sarawak dan telah
berlaku pertempuran dan berjaya mengalahkan Jepun .Pada tahun 1945 negeri
Sarawak pula telah dijajah oleh Negara British.Ketika dibawah jajahan
British,Datuk Berok telah bercadang untuk membahagikan 34 pintu dibawah jagaan
beliau dibahagikan kepada 3 Rumah
Panjang.Beliau sendiri telah memilih
orang yang amat beliau percaya iaitu Muari dan Nyipa dan beliau telah melantik
mereka tersebut sebagai Tuai Rumah untuk setiap rumah panjang dikawasan Tabau
dan Tebas.Datuk Berok telah memberitahu kepada TR.Muari supaya berpindah ke kawasan Sungai Tabau
manakala pula TR.Nyipa telah diarahkan oleh Datuk Berok untuk berpindah ke
kawasan Sungai Tebas kerana dengan adanya cara ini,mereka dapat meneruskan
kehidupan dan dapat mempertahankan tanah “Temuda” dan kawasan yang ada
diseluruh kawasan Silas.
Sekitar tahun
1952,kerajaan British telah memberikan kerjasama dan telah menyerahkan sepucuk
surat kebenaran / surat perjanjian (Surat Pemakai Menua)kepada Datuk Berok
(SILAS)TR.Muari(TABAU) dan TR.Nyipa (TEBAS).Didalam surat itu mengatakan bahawa
mereka adalah penduduk yang sah untuk mempertahankan seluruh kawasan
Silas,Tabau dan Tebas serta dapat meneruskan kehidupan di kawasan Silas
selamanya.(Surat Pemakai Menua@Surat Perjanjian) yang telah diserahkan oleh
kerajaan British dahulu masih lagi disimpan dengan rapi oleh ketiga-tiga buah
rumah panjang sehingga sekarang.
Pada tahun
1981,TR.Nyipa Anak Nyaran telah meninggal dunia.Selepas kematian
beliau,penduduk di rumah panjang itu telah memilih dan bersetuju dengan sebulat
suara memilih Tahir Anak Kalau untuk menggantikan tempat mendiang TR.Nyipa sebagai Tuai Rumah baru mereka.
Pada tahun 1982 pula,TR.Tahir Anak Kalau telah disahkan
oleh kerajaan Sarawak menjadi Tuai Rumah yang sah dan pada ketika itu TR.Tahir
Anak Kalau menjadi Tuai Rumah kepada 28 pintu.
Pada tahun 1995
pula,dengan adanya jalan raya yang telah dibina dari jalan Ulu Sebauh yang
melimpasi kawasan Ulu Sungai Tebas,TR.Tahir telah bercadang dan berbincang dengan
semua penduduknya supaya berpindah ke kawasan yang berdekatan dengan Jalan Ulu Sebauh itu.
Sebelum mereka berpindah ke kawasan itu, TR.Tahir Anak
Kalau telah menasihatkan penduduknya supaya jangan terburu-buru berpindah ke
kawasan tersebut dan beliau telah mencadangkan kepada penduduk rumah panjang
supaya mendirikan rumah dahulu sehingga siap.Pada tahun1997,ada sesetengah
penduduk beliau berasa tidak sabar dan ingin mempercepatkan proses perpindahan dan
mendirikan rumah panjang di tapak tepi jalan Ulu Sebauh .Oleh
demikian,berlakulah perpindahan mereka yang telah di ketuai oleh Mula Anak Ugam
iaitu salah seorang penduduk Tr.Tahir juga dan diikuti oleh segelintir penduduk
rumah panjang .Oleh kerana hal demikian,TR.Tahir Anak Kalau dan Mula Anak Ugam
telah membuat satu surat perjanjian iaitu pembahagian rumah panjang dan
penduduk. TR.Tahir Anak Kalau ketika itu masih lagi tinggal di kawasan rumah
panjang yang asalnya berada dihulu Sungai Tebas diikuti oleh penduduknya lain
dan yang belum berpindah.Surat perjanjian diantara TR.Tahir dan Mula Anak Ugam
sehingga sekarang masih lagi disimpan.
Pada hujung tahun 2001,TR.Tahir Anak Kalau
telah membawa penduduknya berpindah dan membuat rumah panjang yang baru di
tanah “TEMUDA” yang digelar “ Tanah Ladong Tahir” dan tanah itu juga berada di
tepi Jalan Ulu Sebauh.
Oleh kerana
setiap penghuni di Rumah Tahir yang telah banyak berkahwin dan mempunyai isi
keluarga yang ramai ,mereka telah meminta kebenaran dan persetujuan dari
Tr.Tahir untuk mendirikan rumah/Bilik pintu yang lebih dari 1 pintu.Keseluruhan
bilik dirumah panjang Tahir pada ketika itu ialah 33 pintu/bilik.
Pada tahun 2005,disebabkan masalah kesihatan, Tr.Tahir telah meninggal dunia pada 5/10/2005.Selepas kematian beliau,penduduk rumah panjang telah mengadakan satu sesi perbincangan dan penduduk bersetuju memilih dengan sebulat suara iaitu Jangu Anak Tahir sebagai pengganti Tuai Rumah yang baru manakala Sidin Anak Dian telah disokong oleh penduduk juga menjadi Timbalan Tuai Rumah sehingga sekarang. Pada Januari 2017, rumah panjang Jangu telah bertambah kepada satu lagi bilik / pintu menjadikanya kepada 34 buah bilik / pintu kesemuanya.Dan Encik Jangu ak Tahir masih kekal sebagai tuai rumah sehingga kini.
Hi, I wonder penduduk Rumah Jangu Ladong still keep the tengkorak? and the traditional adat and custom still remain?
ReplyDelete